Yatırımcılık - Nasıl Yatırımcı Olunur?

Paranızı nereye yatırdığınız ve bunu nasıl yaptığınız konusunda bilgi sahibi misiniz? Şu anda iyi bir yatırımcı olabilirsiniz, ancak daha iyi olsaydınız portföyünüzün nasıl olacağını merak ediyor musunuz? Finansal performansınızı ve yatırımınızı bir sonraki seviyeye çıkarmak istiyorsanız, size bugün olduğunuzdan daha iyi bir yatırımcı olmanıza yardımcı olacak beş ipucu sunuyoruz.

1. Yatırımlarınızı Bir Hedefe Bağlayın

Bazı stratejiler diğerlerinden daha iyi olsa da, evrensel bir “en iyi yatırım” yoktur. Kendi durumunuza en uygun yatırım stratejisi demek, yatırımlarınızı hedeflerinize göre değerlendirmeniz demektir. Neden yatırım yaptığınızı ve neyi başarmayı umduğunuzu kendinize sormakla başlayın. Cevap, nasıl yatırım yapmanız gerektiği konusunda size bilgi verecek ve daha iyi bir yatırımcı olmakla ilgilendiğiniz takdirde size yardımcı olacak.

Hedefleriniz; portföy dağılımınızı, zaman konusunda ufkunuzun genişliğini ve risklere karşı toleransınızı belirler. Bu nedenle, neyi başarmak istediğinizden emin olmak, nerede ve nasıl yatırım yapacağınızı belirleyen kritik faktörleri anlamanızı sağlar.

2. Planınızı ve Hedeflerinizi Periyodik Olarak Yeniden Değerlendirin

Bilindiği gibi her şey değişir, hedefler değişir. Ve işler değiştiğinde, yatırım stratejinizi de güncellemeniz gerekebilir. Bu sebeple, aylık olarak olmasa da her yıl yatırım planınızı gözden geçirmek için zaman ayırmalı ve yatırımlarınızın hala hedeflerinizle uyumlu olup olmadığından emin olmalısınız. Her yıl, stratejinizi değerlendirin ve kendinize aşağıdaki sorulara benzer sorular sorun:

Bu yatırım yaptığım parayı ne zaman kullanmak istiyorum?

Riskle ve risk almakla ilgili düşüncelerim değişti mi?

Hangi şirketlere yatırım yaptığımı biliyor muyum?

Daha iyi bilmek için neye ihtiyacım var?

Bu soruları doğru yanıtlamak önemli olsa da yatırımlarınızı gözden geçirmeniz, değişiklik yapmanız gerektiği anlamına da gelmez. Bazen yapılacak en iyi şey, hiçbir şey yapmamaktır.

3. Risk Toleransı ve Risk Kapasitesi Arasındaki Farkı Anlama

Risk toleransınız, yatırımlarınızda idare edebileceğiniz volatilite (oynaklık) miktarını belirler. Yüksek risk toleransı ile portföyünüzde büyük dalgalanmalar görmeyi kabul etmiş olursunuz. Düşük risk toleransına sahipseniz, büyük dalgalanmalar ve yüksek volatilite ile uğraşmak istemediğinizi biliyorsunuzdur, böylece yatırımınızı buna göre yaparsınız.

Bununla birlikte risk toleransınız, risk kapasitenizle aynı şey değildir. Risk toleransı öznel olsa da, risk kapasitesi nesneldir. Risk kapasiteniz, aslında yatırımlarınızla ne kadar risk alabileceğinizdir ve bu hedeflerinizi karşılamanız için ne kadarına ihtiyaç duyduğunuzla belirlenir.

Daha iyi bir yatırımcı olmak, büyük riskler alabilecek bir durumda olsanız bile, sadece hedeflerinizin belirlediği ölçüde risk alabileceğinizi bilmek demektir.

4. Portföylerinizi ve Hesaplarınızı Çeşitlendirmek

Yatırımınızda, portföy dağılımı ve çeşitliliğinin önemini zaten biliyorsunuz. Ancak portföyünüzün içinde bulunduğu hesapları da çeşitlendiriyor musunuz?

Bireysel emeklilik planları yatırım yapmak başlamak için iyidir. Bununla birlikte, bu hesaplarzor anlar geldiğinde birikiminizi kullanma esnekliğinizi bir miktar sınırlar. Bu birikimi ve devlet katkısını sadece emekliliğinizde herhangi bir cayma cezası ödemeden kullanabildiğiniz için, hayatınızın diğer önemli aşamalarında, emekliliğinizin öncesinde veya dışında birikiminizi büyütmek için başka neye yatırım yapabileceğinizi düşünebilirsiniz.

Dolayısıyla yine hedeflerinizin ne olduğunu düşünmelisiniz. Ardından bu hedeflemenin yanı sıra ihtiyaç anınızda da gereken paraya erişebilmek için hesaplarınızı doğru şekilde çeşitlendirdiğinizden emin olun.

5. “İnsanlık Hataları”nı Ortadan Kaldır

Çoğu ortalama yatırımcı, borsadan veya BİST100’den daha düşük performans gösteriyor. Neden? Çünkü BİST100 veya BİST30 sadece piyasasıyı takip ediyor. Ne yapılması gerektiğine karar vermez, sadece öyle yapar. Ortalama yatırımcılar, duygular tarafından yönlendirilen “insanlık hatalarını” yapmaya eğilimlidir. Daha iyi bir yatırımcı olmak istiyorsanız, duygusal ve mantıksız kararlar vermenize neden olan şeyleri ortadan kaldırmanız gerekir. Bunu yapmanın birkaç yolu:

1. Bir yatırım stratejisi belirleyin ve hedeflerinizi temel alarak planlayın.

2. Katkılarınızdan yeniden dengelemeye kadar yapabileceklerinizi mümkün olduğunca otomatikleştirin.

3. Yatırım stratejinize bağlı kalmanıza yardımcı olacak, yatırımcı koçu gibi yardımcı ile çalışın.

Daha İyi Bir Yatırımcı Olmak Kendinin Farkında Olmak Demektir

İyi yatırımcılar, bir planın nasıl kurulacağının ve ona nasıl bağlı kalacaklarının farkındadırlar. Çoğu zaman kendi kendilerine uygulayabilecekleri bir planları vardır. Ancak en iyi yatırımcılar; tavsiye almak ve kendi kör noktalarını görebilmek için güvenilir bir danışmana sahip olmanın ne zaman faydalı olabileceği bilincine de sahiptirler. Genellikle, bizi bilmediğimizi bildiğimiz şeyler değil bilmediğimizi bilmediğimiz şeyler yanıltır.

Bu ipuçlarını kullanmak, daha iyi bir yatırımcı olmanıza yardımcı olabilir, ancak hataların nasıl ortadan kaldırılacağına dair son nokta, dikkate alınması gereken en önemli konulardan biridir.