Yatırımcı Olmak İçin Tavsiyeler

Bugün bir seçme hakkınız olsa; garantilenmiş bir 10.000 TL’yi mi istersiniz yoksa önümüzdeki on iki ay içinde herhangi bir şekilde 5.000 TL ile 20.000 TL arasında bir para kazanma fırsatını mı tercih edersiniz? Daha fazla fırsat için emin olduğunuz bir şeyi riske atar mısınız?

Bu soruya verdiğiniz cevap iki etkene dayanmalıdır: risklere karşı toleransınız ve yeteneğiniz veya riske atabileceğiniz mali kapasiteniz. İkisi tamamen bağımsızdır, ancak iş özellikle bir yatırım portföyü oluşturmaya gelince tutarlı olmalıdır.

Risk Toleransı

Risk toleransı, gece uykularınız kaçmadan, hesabınızdaki para için ne kadar oynaklık veya dalgalanmayı dengeleyebileceğinizi ifade eder. Çoğu zaman insanlar, gerçekte yapabileceklerinden daha fazla risk alabileceklerini düşünürler. Portföyünüzün değer kaybettiğini gördüğünüz en son piyasa düşüşünü düşünün. Ne yaptınız? Paniklediniz ve piyasadan mı çıktınız?  Oturdunuz ve iyice düşündünüz mü? Yoksa daha fazla yatırım mı yaptınız?

Risk toleransınızı değerlendirirken kendinize karşı dürüst olmak önemlidir; çünkü kendinizi rahat hissedeceğinizden daha fazla risk almak istemezsiniz - yapmak istediğiniz son şey korkuyla planınızı veya yatırım kararlarınız terk etmektir. Plana sadık kalmak,  başarılı bir yatırımcı olmak için çok önemlidir, bu yüzden başlarken doğru yola girmiş olmanız gerekir.

Risk Kapasitesi

Risk toleransı, psikolojik olarak ne kadar risk taşıyabileceğinizi ifade ederken, risk kapasitesi, planınızın/yatırımınızın ne kadar riske dayanabileceğini ifade eder. Başka bir deyişle, kötü bir sonuç ortaya çıktığında hala hedeflerinize ulaşabilme yetiniz olur mu? Risk alma yetinizi ise şu faktörler etkiler:

1. Belirlediğiniz vade ne kadar uzun olursa ve zamanlamada ne kadar esnek olursanız, risk kapasiteniz de o kadar artar.

2. Portföyünüzün yanı sıra nakit ihtiyaçlarınızı karşılayacak çok sayıda kaynağa sahipseniz, risk kapasiteniz de o kadar artar. Portföyünüze bağlanıp kalmazsınız.

3. Daha istikrarlı ve korunaklı diğer fon kaynakları, risk kapasitenizi artırır.

Kişinin risk toleransından bağımsız olarak, bireysel emeklilik planına yeni dahil olan genç bir kişi yüksek risk kapasitesine sahiptir - bu hesaptaki fonlara belli çıkış maliyetlerine katlanmadan uzun bir süre erişilemez, böylece piyasadaki kısa vadeli iniş ve çıkışlar bir sorun olmaktan çıkar. Fakat önümüzdeki birkaç yıl içinde emekli olmayı düşünen 60 yaşındaki bir kişinin, emeklilik varlıklarıyla risk alma kapasitesine sahip olup olmayacağı diğer kaynaklarına bağlı olacaktır.

Risk almak için mali kapasiteniz olması, bunu riske atmanız gerektiği anlamına gelmez. Ve yüksek risk kapasitenizin olması da her zaman riske atabilecek bir konumda olduğunuzu göstermez. Bu hassas bir dengedir ve sizin için en uygun olanını bilen yatırımcı koçunuz hangi risk spektrumuna ait olduğunuzu belirlemenize ve yatırım stratejilerinizi kurgulamanıza yardımcı olur. Bu, yatırımınızın başarısını belirleyecek en önemli şeylerden biri olacağından, alacağınız en büyük kararlardan biridir.